Nhức nhối xuất khẩu vàng

Thuế suất không hợp lý, doanh nghiệp xuất khẩu tìm cách “lách luật” để tránh thuế, kết quả là Nhà nước thất thu thuế, việc xuất lậu có nguy cơ gây xáo trộn thị trường

Thời gian gần đây, giá vàng thế giới luôn cao hơn trong nước, tạo thời cơ cho các doanh nghiệp (DN) tái xuất vàng. Thế nhưng, do Nhà nước áp thuế suất 10% đối với sản phẩm vàng có hàm lượng 99% nên việc tái xuất  đã bị biến tướng. Thay vì xuất khẩu vàng ròng, các DN đã “núp bóng” bằng việc xuất vàng nữ trang có hàm lượng dưới 99% trọng lượng dưới 1 ounce để được hưởng thuế suất bằng 0%.

Thất thu thuế nghiêm trọng

Theo giới kinh doanh vàng, để tái xuất vàng có lợi nhuận đòi hỏi giá vàng thế giới phải cao hơn trong nước ít nhất 300.000 đồng/lượng.

Trong 7 tháng đầu năm 2011, các DN đã tranh thủ những thời điểm thuận lợi (giá vàng trong nước thấp hơn thế giới) để tái xuất 24 tấn vàng, thu về khoảng 1,2 tỉ USD. Phần lớn số ngoại tệ này được chuyển sang VNĐ bởi DN phải vay vốn của ngân hàng (NH) để thu mua vàng miếng rồi chế tác thành vàng nữ trang xuất khẩu. Sau 2 ngày nhận hàng, đối tác nước ngoài thanh toán 80% số tiền mua. Lập tức, NH thu hồi số tiền đã cho DN vay. Trong khi đó, DN cũng không muốn “ôm” ngoại tệ vì lãi suất tiền gửi VNĐ phổ biến 14%/năm (gần 0,04%/ngày), còn lãi suất tiền gửi bằng USD thì quá “bèo” (chỉ 0,5%/năm) nên DN bán ngay ngoại tệ cho NH...

Như vậy, thông qua tái xuất vàng, DN xuất khẩu cũng như gia công thành vàng nữ trang, kể cả NH đều thu được lợi nhuận với những mức độ khác nhau. Riêng Nhà nước không thu được đồng thuế nào do không DN nào xuất vàng 99% để mất 10% thuế như quy định.

Điều đáng nói nữa là DN không đủ điều kiện tái xuất vẫn “vô tư” xuất  hàng tấn vàng thông qua nhiều DN khác. Còn DN có giấy phép xuất khẩu vàng,  đủ năng lực sản xuất hàng ngàn sản phẩm trong thời gian ngắn thì tranh thủ cho thuê giấy phép, thu phí gia công 100.000 đồng/sản phẩm (chưa kể chi phí hao hụt vàng trong quá trình sản xuất) khiến thị trường xuất khẩu vàng trở nên phức tạp.

Kiểm soát cũng như không

Nhiều ý kiến cho rằng hiện giá vàng trong nước xấp xỉ 40 triệu đồng/lượng, nếu tái xuất 1 lượng vàng với thuế suất 10%, DN phải đóng thuế 4 triệu đồng, trong khi giá  vàng thế giới cao hơn trong nước 4 triệu đồng/lượng là điều không tưởng. Do đó, khi người dân ồ ạt bán vàng, DN đã nhanh chóng gom vào với giá rẻ hơn thế giới rồi tìm cách giảm tỉ lệ vàng, giảm trọng lượng sản phẩm xuất khẩu để trốn thuế nhằm giải quyết đầu ra. Như thế, thuế suất cho hoạt động tái xuất hiện nay là… vô nghĩa.

Để đối phó với tình trạng DN hạ tuổi vàng nhằm “né” thuế khi xuất khẩu, mới đây, NH Nhà nước đã đề xuất Bộ Tài chính hạ hàm lượng vàng tái xuất (miễn thuế) xuống 80% để hạn chế DN ồ ạt tái xuất vàng. Tuy nhiên, lãnh đạo một DN kinh doanh vàng cỡ lớn cho rằng giải pháp này không khả thi bởi DN sẽ sẵn sàng chế tác sản phẩm có hàm lượng vàng 75% để tiếp tục được miễn thuế. Từ đó, chi phí kinh doanh của DN sẽ tăng lên vì phải sản xuất nhiều sản phẩm hơn, thời gian vay vốn NH cũng nhiều hơn…

Ngày 26-7, Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam đã có văn bản gửi Bộ Tài chính phản đối cách điều chỉnh này. Hiệp hội này cho rằng việc điều chỉnh hàm lượng vàng tái xuất xuống 80% sẽ làm tăng thêm chi phí gia công, hao hụt vàng trong quá trình sản xuất, gây tốn kém của cải xã hội trong khi về căn bản vẫn không ngăn được tình trạng xuất vàng “núp bóng” nữ trang. Mặt khác, khi chênh lệch giá xuất khẩu không đủ trang trải chi phí, DN sẽ không xuất theo đường chính ngạch, từ đó sẽ tạo điều kiện cho hoạt động xuất lậu vàng... Điều này có thể làm thị trường rối loạn.

Nên điều chỉnh thuế hợp lý

Ông Trần Trọng Quốc Khanh, Giám đốc Trung tâm Vàng ACB, phân tích khi áp thuế suất tái xuất vàng 10%, Bộ Tài chính nhắm tới chủ trương hạn chế tái xuất vàng, tức là muốn giữ vàng lại song chưa có cơ chế sử dụng. Tuy nhiên, NH Nhà nước lại quy định chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng tại các NH. Hai vấn đề pháp lý này kết hợp lại vẫn chưa xác định được sẽ làm gì với số vàng dự trữ trong dân. Lãnh đạo nhiều DN khác cũng kiến nghị Nhà nước nên áp thuế suất tái xuất vàng ở mức 0,5%-1% là phù hợp vì giá trị của 1 ounce vàng quá lớn, đồng thời thuế nhập khẩu vàng lâu nay là 1% và hiện còn 0%.

TS Lê Xuân Nghĩa, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, cũng cho rằng Nhà nước nên quản lý một cách linh hoạt, sao cho giá vàng trong nước và thế giới cân bằng. “Có thể nghiên cứu thêm biện pháp đánh thuế xuất nhập khẩu vàng ở mức hợp lý, không phải chờ thị trường vàng căng thẳng mới cho nhập khẩu”  – ông Nghĩa nói.

(nld)

Các tin mới hơn:

• “Nên giữ một mức chênh giá vàng đủ lớn”
  Bắt đầu từ 28/3/2013, đến nay hoạt động đấu thầu vàng miếng của Ngân hàng Nhà nước đã đi được một quãng đường dài. Tuy nhiên, một trong những yêu cầu đề ra là thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước so với thế giới vẫn chưa thực hiện được.
   (11/07/2013)
• Hậu tất toán, ngân hàng vẫn nhộn nhịp đấu thầu vàng
  Ngân hàng Nhà nước bán hết sạch cả 26.000 lượng chào ra sáng nay, khi sự có mặt của giới ngân hàng chiếm số đông trong phòng đấu thầu.
   (11/07/2013)
• Đấu thầu vàng: Càng bán, càng lãi, càng lo
  Sẽ còn bán được bao nhiêu là câu hỏi lớn khi nhu cầu thị trường vàng vẫn đang như “thùng không đáy”...
   (10/07/2013)
• Người vay vàng khốn đốn
  Khách hàng vay vàng đang khốn đốn khi rơi vào tình cảnh bị ngân hàng ép chuyển đổi khoản nợ sang tiền đồng trong bối cảnh giá vàng trong nước cao hơn giá thế giới một cách bất thường.
   (10/07/2013)
• Rơi thẳng đứng, vàng SJC chỉ còn 35,5 triệu đồng
  Sáng 28/6, giá vàng trong nước tiếp tục giảm thêm 1,15 triệu đồng mỗi lượng so với chốt phiên trước. Tổng cộng trong năm phiên gần đây, thương hiệu SJC đã để mất 2,9 triệu đồng mỗi lượng.
   (28/06/2013)

Các tin đã đưa:

• Nguy cơ ‘chảy máu’ vàng
  Hôm qua lại là một ngày sóng gió leo thang trên thị trường vàng. Giá vàng tăng nóng, lượng người dân và nhà đầu tư bán ra chốt lời đã khiến nguồn cung vàng trên thị trường dồi dào. Và mối lo ngại về việc xuất khẩu lậu kim loại quý này dưới dạng nữ trang cũng đã được đặt ra.
   (20/07/2011)
• Giá vàng tăng: Nhà nước và người dân đều có lợi
  Giá vàng liên tục lập kỷ lục thời đại được coi là thời cơ “ngàn năm có một” cho giới đầu tư kinh doanh những ngày qua. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế nhận định xu hướng tăng giá vàng có nhiều cái lợi và không gây biến động thị trường tiêu dùng.
   (19/07/2011)
• Nhiều nguy cơ tiềm ấn do giá vàng "quá nóng"
   áng 19/7, giá vàng trong nước vọt lên 39,55 triệu đồng/lượng, tăng khoảng 400 nghìn đồng/lượng so với sáng hôm qua. Việc giá vàng “tăng nóng” liên tiếp nhiều ngày qua được dự báo sẽ gây ra nhiều tác động xấu đến việc kiềm chế lạm phát, thị trường chứng khoán, nhà đất, tâm lý đầu cơ... 
   (19/07/2011)
• 'Cơn bão' vàng sắp đổ bộ?
  Sau một thời gian trầm lắng, thị trường kim loại quý bỗng sôi sục trở lại với những lần "lên đỉnh" ấn tượng. Chuyên gia phân tích của CBS Money Watch cho rằng, đây chỉ là giai đoạn đầu của "cơn sốt" mới.
   (19/07/2011)
• Giá vàng tăng vọt!
  Các tổ chức tài chính quốc tế tăng sức mua làm giá vàng thế giới tăng nhanh. Trong nước, doanh nghiệp kinh doanh vàng ráo riết gom hàng để xuất khẩu.
   (19/07/2011)