Sốt giá vàng: Những 'bộ óc' kinh tế và quản lý khuyên gì?

Thời gian gần đây, cơn bão giá vàng kéo đến làm rung chuyển nền kinh tế. Đỉnh điểm là vào ngày 8/11, giá vàng thế giới chinh phục thành công ngưỡng cản tâm lý1.400USD/oz để đạt đỉnh1.424USD/oz và đã khiến giá vàng trong nước ngày 9/11 đạt kỷ lục cao nhất mọi thời đại là 38,4 triệu đồng/lượng.

Hiện nay, các tin tức phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật trên thị trường thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khiến cho nhiều nhà đầu tư và cả những tổ chức kinh doanh, xuất nhập khẩu vàng vẫn đang lo ngại về những cơn bão giá vàng tương tự khả năng sẽ còn tái diễn. Để có cái nhìn nhiều chiều, nhiều góc độ về giá vàng, Diễn đàn Doanh nghiệp đã tổng hợp một số ý kiến, nhận định của chuyên gia trong và ngoài nước gần đây nhất để bạn đọc tham khảo.

Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Văn Giàu:"Hai nguyên nhân khiến giá vàng tăng"

Giá vàng thế giới trong những tháng gần đây liên tục tăng rất cao. Giá vàng trong nước năm nay có những diễn biến bất thường và giá vàng thế giới cũng thế đặc biệt là giá vàng thế giới đã lên cao nhất trong lịch sử là 1424 USD/ounce. Tuy nhiên, trong mấy ngày gần đây, giá vàng cả trong và ngoài đã có sự giảm trở lại so với đỉnh cao trước đó.

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến việc giá vàng tăng là, các nước lớn điều chỉnh chính sách kinh tế và các nhà đầu cơ đang tích trữ vàng quyết liệt.

Ở nước ta không phải là nước xuất nhập khẩu vàng nhưng hoạt động kinh doanh vàng đã bắt đầu mạnh trong thời gian gần đây. Theo số liệu Hải quan và Ngân hàng Nhà nước, trong 12 năm, từ 1998 cho đến tháng 9/2010, cả nước đã nhập 339,8 tấn vàng, xuất 268,8 tấn vàng. Số lượng nhập lớn hơn xuất trong 12 năm qua là 71 tấn. Từ năm 2003, hoạt động vàng phát triển mạnh ở Việt Nam. Trong hai năm 2009 và 2010 thì tình trạng đầu cơ vàng diễn ra mạnh hơn.

Trước tình trạng này, đã có một số giải pháp được đưa ra. Thủ tướng cho phép ban hành chính sách quản lý vàng. Tổ chức tín dụng được huy động và cho vay vàng trên thị trường nhằm quản lý tốt hơn, hạn chế hoạt động đầu cơ. Trong tháng 10, NHNN ban hành Thông tư số 22 quy định đối tượng để cho vay hẹp hơn nhằm quản lý tốt hơn nhất là hạn chế tình trạng đầu cơ trong hoạt động cho vay kinh doanh vàng.

NHNN cũng đang xây dựng đề án theo hai kịch bản với quan điểm là hướng vào khai thác vàng, đưa vào sản xuất kinh doanh tăng giá trị cho xã hội.

Liên quan đến thị trường ngoại tệ, năm 2009 mặc dầu Chính phủ đưa ra nhiều giải pháp nhưng cán cân tổng thể vẫn bị thâm hụt 8,8 tỷ USD. Năm 2010 Chính phủ đã đưa ra những giải pháp ngay từ đầu năm rất quyết liệt nhằm giảm nhập siêu để không thâm hụt lớn cán cân thương mại cũng như cán cân vãng lai. Vì thế, năm nay phấn đấu cán cân tổng thể thâm hụt là 4 tỷ USD. Với sự điều hành gần đây rất tốt,  khả năng cán cân tổng thể của chúng ta thâm hụt ít hơn, chúng tôi dự báo có khả năng trên dưới 2 tỷ USD, nếu như chúng ta kiểm soát nhập siêu khoảng 12 tỷ USD hoặc trên dưới 12 tỷ USD.

Ông Vũ Viết Ngoạn - Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: "Chưa nên bỏ giấy phép nhập khẩu"

Giá vàng thế giới từ đầu năm đến nay lúc lên lúc xuống nhưng nói chung có xu hướng tăng mạnh. Theo dự đoán sẽ còn tiếp tục tăng. Có nhà phân tích dự báo lên tới 1.500 USD/oz, thậm chí lên tới 2.000USD/oz. Thứ nhất là khi có những biến cố về chính trị, kinh tế, thiên tai, người ta cũng tìm đồng tiền trú ngụ là vàng. Thứ hai, về mặt lâu dài là hiện nay dự trữ ngoại hối của Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan... tăng cao. Riêng Trung Quốc, dự trữ ngoại hối của là 2.600 tỷ. Trong 10 năm nữa nếu Trung Quốc tiếp tục bội thu thương mại thì dự trữ có thể lên tới 4 - 5 nghìn tỷ USD, dự trữ vàng cũng tăng rất lớn. Đó là chưa kể nếu như chiến tranh tiền tệ xảy ra nhu cầu dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương sẽ còn tăng. Nhưng đó cũng chỉ là dự đoán. Nếu các yếu tố phát sinh về chính trị, kinh tế, thiên tai... có thể thay đổi nhu cầu nữa.

Các giải pháp Ngân hàng nhà nước đã đưa ra để đảm bảo giá vàng trong nước không cao hơn quá nhiều so với giá vàng quốc tế theo tỷ giá quy đổi nhưng nếu giá vàng quốc tế tăng thì giá vàng trong nước sẽ phải tăng theo.

Theo cá nhân tôi thì chưa nên bỏ giấy phép nhập khẩu vàng. Phải thừa nhận việc mua bán vàng diễn ra khá sôi động, khối lượng tích trữ lớn nhưng cần cân nhắc nghiên cứu để có chính sách phù hợp với đặc điểm của nền kinh tế chúng ta. Tuy nhiên đòi hỏi các cơ quan hoạch định chính sách cần nhạy bén hơn.

Trên thị trường ngoại hối, giá USD tăng khá nhiều do nhiều yếu tố. Thứ nhất, xét về mặt nền tảng cơ bản của nền kinh tế nhập siêu trong nhiều năm qua đã dẫn đến cân đối ngoại tệ không đảm bảo cân bằng. Vừa rồi Chính phủ có đề suất nhập siêu giảm xuống còn 15% của xuất khẩu vào năm 2015. Tôi cho rằng như vậy là rất chậm cần đẩy nhanh hơn nữa. Thứ hai là gần đây chỉ số giá tiêu dùng tăng cao, tâm lý của dân cư đang lo ngại việc đồng VN mất giá và chính sách tỷ giá có thể thay đổi dẫn đến tỉ giá bị sức ép. Nhóm nhân tố tiếp theo là giá vàng tăng cao dẫn đến giá USD tăng, khiến cho các mặt hàng khác tăng theo, trong đó có vàng.

Ở các nước phát triển, nếu giá vàng tăng cao thì cũng không bị ảnh hưởng nhiều vì nó có sự phân lập rất rõ. Nhưng ở VN ngay lập tức tác động đến giá lương thực, thực phẩm. Và khi chỉ số giá tiêu dùng tăng cao nó lại tạo ra vòng luẩn quẩn đẩy tỷ giá lên cao. Yếu tố cơ bản của nền kinh tế hiện nay chưa đến mức làm cho đồng VN bị mất giá mà chủ yếu là tâm lý thái quá. Bởi vậy, bên cạnh chính sách ổn định kinh tế vĩ mô cần có giải pháp tuyên truyền giải thích để người dân hiểu rõ, bình tĩnh, tránh đầu cơ, không có lợi cho nền kinh tế nói chung và cho từng nhà đầu tư nói riêng.

TS Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương:"Những áp lực làm tiền đồng giảm giá"

Cách mà Nhà nước cho nhập khẩu vàng chính là giảm độ chênh lệch so với giá thế giới chứ không phải là biện pháp làm thay đổi giá vàng. Sự đi xuống của giá vàng sau khi có quyết định cấp quota nhập khẩu vàng chẳng hạn, là xuống trong khoảng chênh lệch với giá thế giới, chứ không phải xuống trong tổng thể xu hướng giá vàng thế giới. Bởi, giá vàng của ta vẫn do giá vàng thế giới quyết định. Nhưng vì bị cuốn theo giá vàng, cộng với áp lực cơ bản về lạm phát, thâm hụt thương mại,.. nên chúng ta phải chứng kiến xu hướng đồng Việt Nam mất giá nhiều.

Việc Chính phủ tung tiền ra là nhằm bình ổn phần nào tỷ giá VND trên thị trường chính thức, qua đó, giảm bớt áp lực mất giá đồng tiền Việt Nam nhưng sẽ gây ra vòng xoáy sắp tới là lạm phát tăng.

Đồng thời, với việc dự trữ ngoại tệ của ta mỏng, thì việc bơm tiền ấy là có thời hạn nhất định thôi, chứ Nhà nước không bơm tiền ra cho nền kinh tế mãi được. Cách ứng xử giỏi là ta ổn định với chính nền kinh tế của mình, hạn chế tác động của cơn nhảy múa giá vàng thế giới chứ đừng bị cuốn theo nó. Vì thị trường mạnh lắm.