Đá quý và đá bán quý

Đá quý là loại khoáng sản có giá trị, hiếm và đẹp. Đá quý và đá bán quý có nhiều loại và nhiều màu khác nhau. Một vài vật chất hữu cơ như hổ phách (amber), san hô (coral) và ngọc trai (pearl) cũng được xem là đá quý. Sau đây chúng ta chỉ tìm hiểu khái quát một số loại đá quý và đá bán quý thông dụng.

Vào những năm 1930, ngành công nghiệp kim hoàn của Anh và Mỹ đã phân các loại đá làm biểu tượng cho từng tháng sinh như sau:

GARNET

Ngọc hồng lựu (red garnet) biểu tượng của tháng 1. garnets là tên gọi chung cho các nhóm đá bán quý sillicat, có độ cứng trong khoảng 6- 8 và trọng lượng riêng từ 3.5 – 4.3. Công thức của garnet là (Mg, Fe, Ca/ Mn) với Al₂Si₃O₁₂.

AMETHYST

Thạch anh tím, là một dạng của thạch anh khoáng sản và là loại đá quý tương đối thông dụng. Amethyst thường có màu tím. Người Hy Lạp cổ xưa tin rằng Amethyst giúp con người chống lại ảnh hưởng của cồn (Amethyst tiếng Hy Lạp là “không say”).

AQUARMARINE

Ngọc xanh biển, trong suốt có màu xanh nhạt hoặc xanh biển. Aquarmarine thuộc học đá berin (beryl), độ cứng 7.5 – 8, trọng lượng riêng 2.65 – 2.85.

EMERALD

Lục ngọc, là loại đá quý có màu xanh lá, rất cứng, thuộc họ berin (như Aquarmarine). Màu của Emerald do tạp chất crom (chromiun) và vanađi (vanadium) tạo ra. Emerald có độ cứng từ 7 – 8 và trọng lượng riêng từ 2.6 – 2.8.

PEARL

Ngọc trai là loại đá hữu cơ phát triển bên trong con trai (mussel), con hàu (oyster) và một vài loại động vật thân mềm (mollusk). Khi một vật thể bên ngoài xâm nhập vào (như hạt cát chẳng hạn) bên trong vỏ, trai/ hàu sẽ tiết ra chất kết tinh pha lê màu hơi trắng (nacre) bao quanh vật thể lạ đó. Theo thời gian (7 - 8 năm) vật thể lạ này bị bao bọc bởi hàng ngàn chất kết tinh, hình thành nên viên ngọc trai. Giá trị của ngọc trai ở chỗ cân đối hoàn hảo, lớn, được sản sinh tự nhiên, óng ánh, lung linh, nhiều màu. Ngọc trai có thể được nuôi trồng (cultuled pearl) bằng cách cấy một miếng xà cừ (mother – of – pearl) nhỏ vào bên trong vỏ động vật thân mềm. Viên ngọc trai tự nhiên (natural pearl) lớn nhất được biết đến là viên “pearl of Allah” hay còn gọi là “pearl of Laotse” nặng 14 pounds (6.4 kg)

MOONSTONE

Đá mặt trăng là khoáng sản octocla (octhoclase) hơi mờ, có màu xanh da trời hơi ngả trắng nhưng cũng có thể không màu, vàng, cam, xám, thậm chí hơi đỏ. Moonstone có độ cứng là 6, trọng lượng riêng là 2.57.

RUBY

Hồng ngọc là thành viên của họ corundum (corundum) Al₂O₃. Ruby có màu năm trong dãy từ đỏ sậm đến hồng tím và nâu. Ruby cực kì cứng, chỉ sau kim cương. Trong thời kỳ Phục Hưng, người ta cho là Ruby chống được chất độc. Viên Ruby lớn nhất trên thế giới là “Raviratna” nặng 3600 carat. Độ cứng của ruby là 9, trọng lượng riêng là 3.9 đến 4.1.

PERIDOT

Hoàng ngọc là loại đá bán quý có màu xanh lá ngả vàng, sáng lóng lánh, trong suốt và là dạng màu xanh lá của khoáng chất olivin (olivine). Khi nhìn xuyên qua peridot, hình ảnh vật thể được nhân đôi (double refraction). Hầu hết peridot từ đảo núi lửa Serpent ở biển Đỏ (Red sea). Độ cứng của peridot là 6.5.

SAPPHIRE

Bích ngọc; là một loại đá quý có màu nằm trong dãy từ xanh da trời đến hồng, vàng, xanh lá, trắng, tím, hồng cam; và có họ với ruby. Có lúc người ta nghĩ là sapphire giúp người mang nó chống lại những sinh vật độc. Sapphire có độ cứng là 9, trọng lượng riêng là 3.9 – 4.1.

OPAL

Ngọc mắt mèo là loại đá bán quý sáng óng ánh, phát sáng ban đêm, lẫn nhiều màu sắc. Đa số Opal chứa hàm lượng nước rất cao nên có thể bị khô và nứt nếu không được chăm sóc cẩn thận (opal thường được cất giữ trong len ẩm). Opal có độ cứng từ 5.5 – 6.5 và trọng lượng riêng 1.98 – 2.5.

TOPAZ

Topaz (aluminum silicate fluoride hydroxide) là loại đá quý rất cứng có màu nằm trong dãy từ nâu đến vàng, xanh da trời, hồng. Topaz hồng được tạo ra do chiếu xạ topaz vàng phổ thông. Các màu sắc khác cũng do chiếu xạ hoặc xử lý nhiệt. Topaz thượng hạng có màu vàng cam sáng rực. Topaz có độ cứng là 8 và trọng lượng riêng từ 3.5 – 3.6. Tên topaz có thể được gọi theo tên đảo Topasos truyền thuyết của biển Đỏ.

CITRINE

Citrine (tiếng Pháp là “chanh”) là loại thạch anh vàng, hiếm, xếp loại đá bán quý có màu từ vàng nhạt đến cam, nâu vàng sáng. Citrine có chất lượng tốt nhất được tìm thấy tại Brazil. Nhiều loại đá khi bán được gọi là Citrine nhưng thực chất chỉ là amethyst qua xử lý nhiệt. Citrine có độ cứng là 7, trọng lượng riêng là 2.65.

TURQUOISE

Lam ngọc; là loại đá quý xốp mờ (phosphate thuỷ hợp của đồng và nhôm). Turquoise được cho là tìm thấy đầu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ (Turkey), bởi vậy tên gọi của nó có cùng âm hưởng với tên gọi quốc gia (turquoise là chữ Pháp của Turkey). Những mỏ turquoise lâu đời nhất nằm ở núi Alimersai ở Persia (Iran) và ở bán đảo Sinai ở Ai Cập (Egypt). Turquoise được tìm thấy trong các vùng sa mạc khắp thế giới. Loại tốt nhất là turquoise Ba Tư/ Iran. Theo thời gian chất nhờn từ da tay thấm vào đá làm nó thay đổi màu đôi chút. Turquoise có độ cứng là 6 và trọng lượng riêng từ 2.6 – 2.85. Turquoise là loại đá quý quốc gia của Iran, và là một trong những loại đá biểu tượng của tháng sinh 12.

TANZANITE

Tanzanite (strontium – rich Calcium – aluminum silicate) là một loại zoisite (giống sapphire) màu tím xanh, trong suốt, và có giá trị. Tazanite có độ cứng là 6, trọng lượng riêng là 3.35. Nó thường được xử lý nhiệt để có màu tím xanh đậm hơn, khoáng sản này được một thợ may Ấn Độ Manuel d'Souza khám phá trong năm 1967 tại tây nam của vùng Mt. Kilimanjaro ở Tanzania, Africa. Tanzanite là một trong những biểu tượng của tháng sinh 12.

ZIRCON

Zircon (zircon silicate) là loại đá quý chói ngời và có dãy màu từ nâu, vàng sáng đến đỏ, tím, xanh. Zircon thuần không có màu, còn lại hầu hết là màu nâu. Zircon có thể xử lý nhiệt để trở thành xanh hoặc không màu; đôi khi, dùng xử lý nhiệt để trả lại màu nguyên thủy của đá. Zircon trong thỉnh thoảng được bán như kim cương (cố tình hoặc vì lý do nào đó). Nó có độ cứng là 7.5 và trọng lượng riêng 3.9 – 4.71. Zircon xanh (blue topaz) là một trong nhưng biểu tượng của tháng sinh 12.

(Theo SJC)

Các tin mới hơn:

• Quá khứ lẫy lừng của hãng kim cương lớn nhất thế giới
  Không còn giữ vị trí độc tôn trên thị trường kim cương quốc tế nhưng De Beers là một tên tuổi được nhắc tới với tư cách là những người đặt nền móng cho ngành công nghiệp hào nhoáng này.
   (23/10/2012)
• Đôi điều về Platin
  Platin còn có tên gọi là bạch kim. Giống như vàng ở chỗ, người ta chỉ tìm thấy nó ở dạng tự sinh lẫn với vàng. Platin rất nặng, không bị oxi hóa nhưng khác vàng ở chỗ nó có màu trắng.
   (12/10/2012)
• 10 mẫu trang sức đá quý xa hoa nhất
  Kim cương và đá quý vốn là những nguyên liệu xa xỉ nhất khi chế tác trang sức, hãy cùng Xinh Xinh chiêm ngưỡng những món phụ kiện tinh xảo và xa hoa có khả năng "hạ gục" thị giác này nhé!
   (05/10/2012)
• Đeo ngọc thật tốt
  Người xưa cho rằng, đeo Ngọc trên người tốt cho Vận Khí, tốt cho Sức Khỏe, tốt cho Tiền tài...Vàng thời có giá, mà Ngọc lại vô giá.
   (25/09/2012)
• Lung linh trang sức đá Jasper
  Jasper là loại đá trầm tích silic thường gặp trong thiên nhiên ở những vùng có núi lửa dưới nước.
   (31/08/2012)

Các tin đã đưa:

• Những lời mách cho quý ông khi mua sắm nữ trang cho quý bà
  Mua sắm nữ trang làm quà cho vợ, người yêu, hoặc những người thân quen khác là việc làm ân cần, đầy ý nghĩa, và thêm một chút lạng mạn cho cuộc đời. Một vài món trang sức có thể nói lên tình yêu vĩnh cửu và thanh ý của bạn như nhẫn, dây chuyền, lắc, hoặc một đôi hoa tai. Với sự kỳ diệu, lôi cuốn và quyến rũ của mình, đồ trang sức đã trở thành một món quà đương nhiên trong những dịp đặc biệt và cho các sự kiện đánh dấu những bước ngoặt của cuộc đời.
   (02/12/2010)
• Tìm hiểu "4C" của kim cương
  Kim cương là loại đá quý phản chiếu ánh sáng và hình thành từ cacbon nén chặt nên là một trong những chất cứng nhất được biết đến. Độ cứng của kim cương là 10 trong thang xếp hạng MOHS, trọng lượng riêng là 3.5 và chỉ số khúc xạ từ 2.417 đến 2.419.
   (02/12/2010)
• Cách phân biệt và đánh giá đá quý
  Từ thời cổ đại, khoảng 20.000 năm trước, con người đã phát hiện ra các loại khoáng sản quý hiếm từ thiên nhiên và đã biết tận dụng nó cho đến ngày nay. Chúng không những có màu sắc đẹp, đồ bền cao, có giá trị vật chất cao, mà còn có những giá trị về mặt tinh thần và sức khỏe. 
   (02/12/2010)
• Thế giới đầu tư vàng bằng cách nào?
  Nhiều nhà phân tích cho rằng, việc Trung Quốc mới đây quyết định nới lỏng các quy định đối với thị trường vàng của nước này sẽ khiến giá vàng có cơ hội cất cánh trong thời gian tới.
   (23/11/2010)
• Bí mật kho dự trữ vàng Fort Knox của Mỹ
  “An toàn như Fort Knox” từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hoá Mỹ giống như bóng rổ, xúc xích và bánh nhân táo. Fort Knox, khu dự trữ vàng quốc gia của Hợp chủng quốc Hoa Kì, đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh kinh tế và tiềm năng của đất nước này.
   (23/11/2010)