Có nên cấm huy động, cho vay vàng?

Trước thông tin về việc sắp tới Quy định về việc ngân hàng dừng huy động và cho vay vàng sẽ được ban hành, đã có nhiều ý kiến tranh luận trái chiều. PV cũng đã có cuộc trao đổi với ông Cao Sỹ Kiêm – nguyên Thống đốc NHNN, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia xung quanh vấn đề này.

Thưa ông, quy định về việc ngân hàng dừng huy động và cho vay vàng dự kiến sẽ được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành trong vài ngày tới. Quan điểm của ông về việc này như thế nào?

Về việc này thì tôi có vài suy nghĩ thế này. Thứ nhất, việc huy động, cho vay vàng không đóng góp trực tiếp cho sản xuất kinh doanh. Chẳng qua là nó thay đổi sở hữu của người sử dụng vàng.

Thứ hai, vàng rất dễ đầu cơ, buôn lậu, găm giữ và dễ gây cho chính sách tiền tệ bị méo mó, rối loạn... và ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh.

Thứ ba, rủi ro rất lớn, vì vàng không như là sản xuất hàng hóa hay tiêu dùng... có giới hạn của nó. Riêng với vàng, khi tình hình kinh tế, xã hội hay tình hình thế giới có vấn đề là sẽ thành công cụ đầu cơ ngay. Hiện nay cũng đang có tình trạng này, giới đầu cơ dâng lên mức rất cao để mua.

Vì đây không phải là cung cầu hàng hóa mà người ta cần sử dụng đến mức nhiều như thế, nhưng nhiều nước lạm phát cao, đồng USD mất giá, cổ phiếu rối loạn nên nó đẩy hết ra để giữ vàng.

Việc giữ vàng được thực hiện nhiều ở các ngân hàng trung ương, các tập đoàn tư bản lớn thế giới nên đẩy giá vàng đã được đẩy lên rất cao, hiện nay đã vượt 1.500 USD/ounce. Đây là con số ảo, không phải cung cầu thực sự. Nó làm cho người kinh doanh vàng rất điêu đứng. Có lúc thu lời rất lớn, có lúc lỗ rất cao. Nó tạo ra rủi ro lớn cho người dân và cho xã hội.

Vì những lý do như thế, theo tôi nên hạn chế việc huy động và cho vay vàng.

Tuy nhiên, việc cấm như vậy rất dễ dẫn đến tình trạng khan hiếm vàng và từ đó nảy sinh nhiều hậu quả tiêu cực khác?

Đúng là việc cấm như vậy mà thị trường khan hiếm quá dễ dẫn đến việc buôn lậu vàng.

Thị trường trong nước với thế giới là thông nhau, nếu giá trong nước cao, thế giới thấp thì nó sẽ lậu vàng vào, nếu giá thế giới cao, giá trong nước thấp vàng sẽ bị lậu ra. Khối lượng vàng khi bị đầu cơ sẽ trở thành khối vật chất rất lớn, nằm chết một chỗ không kinh doanh, không sinh ra của cải vật chất.

Cho nên, bên cạnh chính sách cấm huy động và cho vay bằng vàng cần có chính sách quản lý chặt chẽ thị trường vàng. Quản lý không chặt chẽ sẽ dễ dẫn đến tình trạng buôn lậu vàng.

Thưa ông, có ý kiến cho rằng, việc cấm các hoạt động trên sẽ đóng băng một lượng tài sản trong dân và gây lên sự lãng phí lớn. Ông có đồng tình với ý kiến này?

Không hẳn là vậy. Vì chúng ta cấm là cấm kinh doanh vàng miếng, không cho huy động và cho vay bằng vàng, còn việc giữ vàng, bán vàng của dân thì không cấm.

Nếu người dân họ giữ vàng thì đó là quyền của họ, nếu họ bán thì mình có mạng lưới được cấp phép và được kiểm soát chặt chẽ bởi NHNN đứng ra mua lại. Việc kiểm soát  của NHNN để tránh tình trạng giá cả bừa bãi hay tránh việc đầu cơ, găm giữ của mạng lưới. NHNN cũng có thể can thiệp, khi thị trường khó thì buộc anh phải bán vàng ra, khi thị trường thừa thì phải mua vào.

Vậy để tránh những tiêu cực có thể xảy ra, cơ quan quản lý cần phải lưu ý điều gì?

Như tôi đã nói, việc cấm như vậy có thể là thị trường khan hiếm và từ đó dẫn đến nạn buôn lậu vàng. Cho nên đi đôi với chính sách này cần có chính sách quản lý chặt chẽ theo hướng rất “cổ điển” sau: Thứ nhất, phải có quy chế, cơ chế rõ ràng, tuyên bố cho người dân hiểu, biết. Thứ hai là có mạng lưới kiểm tra, kiểm soát kịp thời, thường xuyên. Vì không có cái gì mà lại tự dưng vào nề nếp nếu không có kiểm soát, kiểm tra. Nếu có vi phạm thì xử lý mạnh tay, đúng người đúng việc, tránh tình trạng “nhờn thuốc”.

Xin cảm ơn ông!

(Tamnhin)

Các tin mới hơn:

• VAFI ủng hộ cấm mua vàng miếng để kết thúc tình trạng "vàng hóa"
   VAFI cũng phản đối các đề xuất về lập sàn vàng tập trung, cho phép NHTM nhập vàng từ dân, tự do xuất nhập khẩu vàng hay kinh doanh vàng tài khoản.
   (18/08/2011)
• Cấm xuất khẩu, thị trường vàng hết bị lũng đoạn?
  Cấm xuất khẩu vàng để bảo toàn nguồn lợi cho quốc gia là điều cần thiết và dễ dàng nhất. Song, DN có thể tìm mọi cách có thể để đối phó với một quy định hành chính. Quan trọng là phải xây dựng được một cơ chế quản lý và kiểm soát hiệu quả.
   (16/08/2011)
• Ngân hàng Nhà nước cho phép nhập khẩu vàng
  Tiếp theo ý kiến của Ngân hàng Nhà nước về biến động giá vàng ngày 8/8/2011, để bình ổn thị trường vàng, ngăn chặn hiện tượng đầu cơ, làm giá, bảo vệ lợi ích của người dân, trong ngày hôm nay, 09/8/2011, Ngân hàng Nhà nước đã cho phép nhập khẩu 5 tấn vàng để sản xuất vàng miếng, bổ sung nguồn cung vàng trong nước.
   (09/08/2011)
• Ồ ạt xin nhập khẩu vàng
   Các doanh nghiệp đang nộp đơn xin hạn ngạch sau khi Ngân hàng Nhà nước có chủ trương cho nhập khẩu. Khoảng chênh tới hơn 1 triệu đồng một lượng so với thế giới được xem là khá hấp dẫn nếu nhập ngay lúc này.
   (09/08/2011)
• Hiệp hội Kinh doanh vàng phản đối tăng thuế xuất vàng
  Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam vừa gửi công văn lên Bộ Tài chính, phản đối chủ trương tăng thuế đánh vào vàng nữ trang xuất khẩu lên 10%. Theo hiệp hội này, việc tăng thuế sẽ gây tốn kém cho doanh nghiệp, đồng thời có thể khuyến khích hoạt động xuất lậu vàng.
   (06/08/2011)

Các tin đã đưa:

• Đằng sau việc cấm huy động và cho vay vàng
  NHNN sẽ sớm công bố Nghị quyết cấm NH huy động và cho vay vàng, vấn đề là cần cần phải có ngay những chính sách hỗ trợ khác thật nhanh nhạy, hiệu quả để tận dụng được lượng vàng đang được nắm giữ trong dân giúp giảm việc vay nợ nước ngoài vì khát vốn và thâm hụt. 
   (21/04/2011)
• Cho phép mua bán - cất trữ vàng miếng nhưng.....
  Nghị định về quản lý vàng vẫn cho phép mua bán, cất trữ vàng miếng nhưng phải là vàng đạt chuẩn (cả hàm lượng và khối lượng) mua bán trên thị trường quốc tế. 
   (21/04/2011)
• Hồi hộp... thuế kinh doanh vàng
  Các doanh nghiệp kinh doanh vàng tại TPHCM đang hết sức lo ngại, không rõ hoạt động chế tác vàng phải nộp thuế theo phương pháp nào thì mới đúng. Nếu thực hiện theo cơ quan thuế, hầu hết doanh nghiệp trên địa bàn sẽ bị truy thu, nộp phạt với số thuế lên tới hàng chục ngàn tỉ đồng!
   (18/04/2011)
• Đề xuất mở lại hoạt động giao dịch vàng qua tài khoản: Cần "chọn mặt, gửi vàng"
  Việc siết chặt hoạt động kinh doanh vàng là cần thiết, song điều khiến nhà đầu tư và các doanh nghiệp băn khoăn là lộ trình được thực hiện như thế nào?
   (14/04/2011)
• Chặt chân rết của các sàn vàng lớn
   Một số doanh nghiệp đã lợi dụng chức năng môi giới kinh doanh vàng trong giấy phép tổ chức các sàn giao dịch vàng mini làm chân rết cho các sàn vàng lớn trước khi Chính phủ có quyết định đóng cửa các sàn vàng - Phó Thống đốc NHNN nhận xét.
   (04/04/2011)